Dilimizde bir iş, oluş ve hareket bildiren yargı içeren ifadelere cümle denilmektedir. Cümleler bazen tek bir yargı ile ifade edilemezler. Birden fazla yargı da bildirebilir. Birden fazla yargı bildirmesi gerçek anlamda bir yargı olarak anlaşılmamalıdır. Şu şekilde açıklayalım:
Temel Cümle: Gerçek olan yargının olduğu hiçbir fiilimsi, çekimlenmiş bir fiille kurulmamış cümle bölümüdür. Örnek; “Aşk ile pişen, dert ile düşer.” cümlesinde “dert ile düşer” kısmı temel cümledir.
Yan Cümle: Fiilimsi veya çekimli fiiller ile kurulmuş olan asıl cümle yargısı özelliği taşımayan, yan bir cümle olarak ifade edilir. Örnek; “Aşk ile pişen, dert ile düşer.” cümlesinde “Aşk ile pişen” sözcüğü yan cümle olarak kurulmuştur.
Yapısına Göre Cümle Başlıkları:
1- Basit Cümleler
2- Birleşik Cümleler
3- Sıralı Cümleler
4- Bağlı Cümleler
Yapısına göre cümleler ile ilgili internette bir arkadaşımızın hazırladığı çok etkili bir afişi öğrencileriniz ile paylaşmanız için buraya ekliyorum. Güle güle kullanın.
