Öğrencilerime anlatırken genellikle bir ev örneği ile anlatmaya çalıştığım. Bu yolla “Fiilde Çatı” konusunu iyice kavradıklarını gördüm ve evin çatısında özne, nesneye; temelinde fiil sözcüğüne yer vererek akıllarında konunun somutlaşmasını sağlamaya çalışırım hep. Fiilde çatı aslında tamamen cümlenin fiilinin (yargısının) özne ve yüklem ile olan ilişkisine verilen bir addır.
Adı üzerinde fiilde çatı olduğundan isim kökenli yargılar içeren cümlelerde çatı özelliği aranmamaktadır. Bu yüzden isim kökenli cümlelerde fiilde çatıya yer veremeyiz.
Fiilde çatı ikiye ayrılır:
Nesne ve yüklem ilişkisine göre fiiller ve özne ve yüklem ilişkisine göre fiiller. Öznesine göre etken, edilgen, dönüşlü, işteş; nesnesine göre geçişli, geçişsiz, oldurgan ve ettirgen olmak üzere alt başlıklara ayrılmaktadır. Konu testine alt kısımdan kolaylıkla ulaşabilir, doğru ve yanlışlarınızı anlık olarak görebilirsiniz.
8. Sınıf Türkçe Fiilde Çatı
Başla
Tebrikler - 8. Sınıf Türkçe Fiilde Çatı adlı sınavı başarıyla tamamladınız.
Sizin aldığınız skor %%SCORE%% en yüksek skor %%TOTAL%%.
Hakkınızdaki düşüncemiz %%RATING%%
Yanıtlarınız aşağıdaki gibidir.
Soru 1
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem geçişli bir eylemdir?
A
İnsan eski dostlarından ayrılamıyor.
B
Sinirlenince bir köşeye çekildi.
C
Babası ölünce kardeşlerine o baktı.
D
Borçlarını ödeyemeyince evini sattı.
Soru 2
Aşağıdakilerden hangisinde fiil aldığı ekle geçişsizken geçişli hale getirilmiştir?
A
Bütün işlerini başkalarına yaptırmış.
B
İki saat önüne oturup saçlarını tarattı.
C
Yağmur çiftçilerin yüzünü güldürdü.
D
Yeni aldığı evini arkadaşlarına gezdirecek.
Soru 3
Aşağıdakilerden hangisinde geçişli fiilin geçişlilik özelliği artırılarak işi başkasına yaptırma anlamı söz konusu değildir?
A
Bütün hesabı bana ödetti.
B
Çocuğu zorla uyuttu.
C
Bayramda arabasını bir güzel yıkattı.
D
Akşam yatarken çocuklara süt içirdim.
Soru 4
Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde çatı aranmaz?
A
Bundan sonra umudum kalmasa da olur.
B
Ben gittiğim her yere bir şeyler unuturum.
C
Yaşlılara saygı göstermeliyiz.
D
Hayattaki en büyük servet umuttur.
Soru 5
Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde çatı aranmaz?
A
Avuçlarımda bir güneş ışığı sakladım.
B
Gece saçlarına usulca bırakacaktım.
C
Urganmış boynumda taşıdığın gerdanlık.
D
Her vadi bir yanıyla senin yüzüne bakar.
Soru 6
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem geçişsiz bir fiildir?
A
Şiir okumayı çok seviyorum.
B
İnsan bazen yalnız kalmak istiyor.
C
Yarın hep beraber pikniğe gidiyoruz.
D
Kaybettiğim anahtarları bulamıyorum.
Soru 7
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “roman” sözcüğü sözde özne göreviyle kullanılmıştır?
A
Bu romanı daha önce okumuştum.
B
Küçük yaşlardan beri roman okurum.
C
Öğretmenimiz bana roman hediye etti.
D
Ülkemizde eskisi kadar roman okunmuyor.
Soru 8
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne, yüklemde belirtilen eylemi gerçekleştirmektedir?
A
Okulun koridorları dört saat içinde temizlendi.
B
Buzdolabının kapısında bulunan kir silindi.
C
Toplanan kuru dallar hemen yakıldı.
D
Borç verdiğim için hem paramı hem de dostumu kaybettim.
Soru 9
Geçişli eylemlerin yüklem olduğu cümlelerde nesne söylenmemiş olabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna örnek olabilecek bir kullanım vardır?
A
Akşama kadar eline ne geçtiyse yedi.
B
Geçen günkü yangında evi kullanılamaz hale geldi.
C
Odada babası olduğu halde umursamaz bir şekilde oturuyordu.
D
Her geçen gün azalacağına artıyordu.
Soru 10
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemi karşılıklı yapma anlamı vardır?
A
Öğleye doğru onunla telefonda tartıştık.
B
Sabahın erken vaktinde insanlar kaçıştılar.
C
Başbakanı dinlemek için meydanda insanlar toplandı.
D
Bu yaz mevsiminde kuşlar cıvıldaşır.
Sınavı tamamlamak için butona tıklayınız, yanlışlarınız gösterilecektir.
Sonuçları al.
10 tamamladınız.
Başarıyla tamamladınız.
sorular
soru
Aldığınız skor
Doğru
Yanlış
Partial-Credit
Sınavı henüz tamamlamadınız. Eğer sayfadan ayrılırsanız, verdiğiniz yanıtlar kaybolacak!