Japonlar, dünya geneline göre çok daha fazla okuyan ve bununla beraber de büyük başarılara ulaşan milletler arasında yer alıyor. Aynı zamanda pratik ve kıvrak zekâları sayesinde dünya ekonomisinde ciddi anlamda bir paya sahip olmayı da başarıyorlar. Bahsetmiş olduğumuz bu özellikleri Japon kültürüne ve biyolojik olarak Japonların bazı genetik özelliklerine bağlamak mümkün. Tabii ki göz önünde bulundurulması gereken noktalardan bir tanesi de Japon eğitim sistemi olacaktır. Japonya‘da uygulanmakta olan eğitim sistemindeki kurallar oldukça katı ve uzun yıllardan beri bu şekilde devam etmektedir.
Japon eğitim sistemi, çocukların kendi kendine ve istekli bir şekilde ders çalışmasını teşvik edecek şekilde kurulmuş bir düzendedir. Okul içerisinde derslerden ziyade, öncelikle dolaylı ve dolaysız olarak meydana gelen ahlaki davranışların düzeltilmesi konusunda çocuklara gerekli olan eğitimler verilir. Okulda belirlenmiş olan müfredat Japon toplumunun gelenek ve göreneklerini net bir şekilde çocuklara öğretir.
İlkokuldan itibaren geçerli olan devam zorunluluğu, çocukların sürekli olarak okula gitmesini zorunlu kılmaktadır. Japonya aynı zamanda devlet olarak da eğitime ciddi anlamda önem vermektedir. Japonya’da bulunmakta olan ulusal bütçenin yaklaşık olarak yüzde 12’si eğitime, yüzde 7’si ise askeri harcamalar için kullanılır. Bu örnekten de görebileceğiniz gibi savaş ve savunma yerine eğitim için ayrılan bütçe çok daha fazla. Japonya’da bulunmakta olan nüfusun istatistiksel olarak incelenmesi sonucunda okuryazar oranı yaklaşık olarak yüzde 99 olarak belirlenmiştir.
Japonya’da bulunmakta olan öğretmenlerin bir tanesi ortalama olarak 23 öğrenciden sorumludur. Bu oran yükseköğrenime geçildiği zaman 11 öğrenciye kadar düşüş göstermektedir. Ülkemizdeki sistemin aksine Japonya’da 9 yıl boyunca eğitim görmek zorunlu kılınmıştır. 6 yaşını doldurmuş olan Japon çocukları mecburi olarak okula başlar ve ilkokul hayatını bu şekilde devam ettirir.
Japonya’da bulunan ilkokulların tamamı ücretsiz ve zorunlu olarak kurulmuştur. Matematik ve dil olarak, öğrenciler ilkokuldan itibaren bu konular üzerine eğitilmeye başlanır. Ülkemizde geçerli olan kuralların da aksine Japonya’daki devlet okullarında üniforma giyme konusunda çocuklar zorunlu değildir.
Sadece öğrencileri diğer kişilerden ayırt edebilmek için şapka ve bazı okullar tarafından sembol taşımaları istenebilir. Okullar aynı zamanda devlet tarafından desteklenmekte olan kurumlar olduğu için sosyal olanakları da ciddi anlamda fazladır.
Okulların yüzde 90’ında jimnastik salonu yer alırken yüzme havuzu bulunma oranı ise yüzde 75 olarak dünyadaki en sosyal okullar arasında yer alıyorlar. Japon okullarında öğrencilere hizmet edecek herhangi bir kişi bulunmaz. Bunun yerine öğrenciler tuvaletler de dâhil olmak üzere gerekli olan temizlik işlerini kendi yapar ve böylece nasıl davranması gerektiğini çok daha etkili bir şekilde öğrenebilir.
Japonya’da bulunmakta olan öğrencilerin kendilerini korunması amacı ile belirli savunma teknikleri öğretilir. Böylece, okullarda güvenlik görevlisi gibi personellerinden çalışması engellenmiş olur. Tüm bu unsurlar göz önünde bulundurulduğunda, Japonya’nın oldukça güçlü bir eğitim sistemine sahip olduğunu söyleyebiliriz. Japonya’da bulunmakta olan eğitim sistemi dünya genelindeki birçok ülke tarafından oldukça katı ve yanlış bir eğitim sistemi olarak görülüyor olsa da uzun yıllardan beri Japonya’da uygulanmakta olan bu eğitim sistemi sayesinde ulusal alanda yapılmakta olan birçok sınavda Japonya oldukça başarılı çıkıyor. Özellikle son zamanlarda yapılmakta olan PISA testlerinde Japonya, diğer ülkelere göre çok daha büyük başarı gösteriyor. Öğrencilerin matematik konusunda sahip olduğu başarılar sayesinde Japonya, mühendislik alanlarında birçok yetenekli öğrenci yetiştirmeye devam ediyor. Japonya’da uygulanmakta olan eğitim sisteminin ne kadar sert veya doğru olduğu tartışılıyor olsa da Japon öğrencilerin oldukça başarılı olduğu, kabul edilmesi gereken unsurlar arasında yer alıyor.
