Örtülü anlam ile ilgili açıklama ve örnekleri bu konu başlığı altında bulabilirsiniz. Örtülü anlam nedir? Örnekleri nelerdir? Gibi aklınızı kurcalayan tüm soruları konu başlığı altında elimden geldiğince cevaplamaya çalışacağım.
Örtülü anlam, sözcüğün anlamından da çıkarılabilmektedir. Örtmek eyleminden türeyen bir anlam olması bile bize bazı çıkarımlar yapmamız için ipucu vermektedir. Üstü kapatılmış ama aslında var olan bir anlam olduğu, hemen fark edilmeyen birden fazla yargıyı kastettiğini çıkarabiliriz.
Kısaca; Temel olarak bir yargı ifade eden bir cümle içinde başka anlamların çıkarılması diye ifade edebiliriz. Açıkça söylenmez, üstü kapalı olarak söylenir ve anlaşılması karşı tarafa bırakılır. Cümlenin söylenişi veya gidişatından farklı anlam çıkarabilmektedir.
Örtülü Anlam Kaç Farklı Şekilde Yapılır?
Örtülü anlam cümle içinde farklı farklı yollarla aşağıdaki gibi 3 farklı tarzda oluşturulabilmektedir.
Kıyaslama (Karşılaştırma) Yoluyla
Bir cümlede karşılaştırma veya kıyaslama yapılarak kullanılması oldukça yaygın olarak yapılabilmektedir. Burada asıl olan iki veya daha fazla varlığı, mekanı vb. cümle içinde geçirmeden onlarla bir kıyaslama/karşılaştırma yapmaktır.
→ “Bilgisayar” ile bunu örneklendirelim. Örneğin; “Bu aldığım bilgisayarın en iyisiymiş.” cümlesinde aldığım bilgisayarın almadığım diğer bilgisayarlarla karşılaştırdım. En iyi bilgisayarın benimki olduğu sonucuna vardığım anlaşılmaktadır.
“De” Bağlacı Yoluyla
Bağlaç olan “de, da” ile yapılan cümleler de genellikle örtülü anlama rastlanılır.
→ “Mehmet de çok çalışkandır. ” cümlesinde Ahmet ile diğer çalışkan öğrencilerin de karşılaştırıldığı ve başka çalışkan öğrenciler olduğunu anlıyoruz.
→ “Annem de o kuşu sevdi.” cümlesinde annemden başka insanların da kuşu sevdiği anlamını çıkarabiliriz.
Aşama Bildiren İfadelerle
Durumların, olayların aşama aşama değiştiği ve zamana göre değişiklik gösterdiği, önceki durumlar ile yeni durumların farkı anlaşılabilir. Aşama bildiren ifadeler aşağıdaki şekillerde örtülü anlam oluşturulabilir.
→ “Denizlerdeki su sıcaklığı giderek artmaya başladı.” cümlesinde önceki durumlara göre su sıcaklığının değişme gösterdiği anlamı çıkarılabilir.
→ “İnsanların alım gücü yıldan yıla düşmektedir.” ifadesi ile önceki alım güçleri yeni oluşan alım güçleri arasındaki fark aşamalı bir şekilde değişmektedir. Bu anlamı cümleden çıkarabiliriz.
Örtülü anlam içeren cümlelerin sınav, okul dersleri ve günlük hayatımız için çok önemli olduğunu söylemeliyiz. Örtülü anlamlar için hazırladığımız örtülü anlam çalışma kağıdı için tıklayınız.
